Risico's

Risico

Maatregel

Netcongestie (teruglevering) Doordat er steeds meer energie opgewekt is, is een netcongestieproblematiek in de regio Utrecht ontstaan. Hierdoor kunnen we (grote) opwek- projecten (zon op dak, zonnevelden en wind) mogelijk niet tijdig aansluiten op het net met als gevolg dat we minder duurzame elektriciteit kunnen opwekken.
Netcongestie (afname) Verslechtering van congestiesituatie Utrecht zit op dit moment in congestiefase 1, waarin geen nieuwe grootverbruikaansluitingen mogelijk zijn. Zonder ingrijpende maatregelen gaat Utrecht in 2025 naar congestiefase 2, waarin ook geen nieuwe kleinverbruikaansluitingen mogelijk zijn. Dit zou betekenen dat alle nieuwe ontwikkelingen die een stroomaansluiting nodig hebben op een wachtlijst komen: naast grootverbruikaansluitingen voor opwek en afname ook kleinverbruikaansluitingen voor woningen, winkels, warmtepompen en laadpalen. Dit heeft grote gevolgen voor de ontwikkeling en verduurzaming van de stad.
Maatschappelijke ontwikkelingen In 2022 en begin 2023 zorgde de stijging van de energieprijzen bij bewoners en bedrijven voor veel urgentie om te verduurzamen. Nu de energieprijzen weer gedaald zijn, zien we dat ook terug in een dalende behoefte aan advies en het gedaalde aantal maatregelen om energie te besparen.
Vertraging of ongunstige aanpassingen in de wetgeving Vertraging of ongunstige besluitvorming over het wetsvoorstel collectieve warmte, regelgeving milieunormen en wind. Wanneer het Rijk kaders en regelgeving niet wil aanpassen om tot een betaalbaar warmte-alternatief voor het merendeel van de bewoners te komen.
Door onzekerheden in wet- en regelgeving en de beschikbaarheid van onvoldoende rijksmiddelen zit het maken van afspraken over een duurzaam warmtealternatief in de buurtaanpak met warmtebedrijf Eneco in een impasse.
Er is schaarste voor personeel op de arbeidsmarkt voor de energietransitie. Dit kan consequenties hebben voor de uitvoering van de energietransitie.
Er is beperkte fysieke ruimte voor alle maatschappelijke opgave 's waaronder Energietransitie (ruimte nodig voor hoog- en middenspanningstations, bronnen zoals wind, zon en geothermie en opslag van energie).

In RESU16 verband wordt samen met Stedin naar een programmering van opwekprojecten gekeken in relatie met de investeringen die worden gedaan in het oplossen van de knelpunten in het elektriciteitsnetwerk. De gemeente zelf kijkt of we met maatregelen zoals slimme opslag of het stimuleren van oplossingen ‘achter de meter’ de belasting op het net kunnen verminderen.
De Utrechtse Energy Board waar de gemeente lid van is neemt een pakket van maatregelen om verslechtering van de congestiesituatie te voorkomen. De onorthodoxe maatregelen en uitbreiding van het elektriciteitsnet zijn in uitvoering (raadsbrief 6 december ). Afhankelijk van de voortgang van de uitbreidingen, voortgang van de maatregelen en autonome ontwikkelingen zoals de elektrificering van de stad beoordelen netbeheerders en het Rijk in 2025 opnieuw of een wachtlijst voor kleinverbruik nodig is. In aanvulling hierop heeft de gemeente een projectdirecteur noodmaatregelen netcongestie aangesteld, met de opdracht verdere verslechtering van de congestiesituatie te voorkomen en de gemeente voor te bereiden op de situatie dat het toch gebeurt.
We blijven met communicatiecampagnes en proactieve acties de urgentie van energie besparen bij de Utrechtse bewoners en (maatschappelijk) ondernemers voor het voetlicht brengen en gidsen hen bij het zetten van stappen. We zorgen voor continuïteit in het aanbod van de Gemeente Utrecht om bewoners en ondernemers te helpen energie te besparen en schalen op wanneer de vraag aantrekt.
In G4 en VNG-verband benadrukken we een spoedige behandeling van het wetsvoorstel collectieve warmte en kijken we mee op de uitwerking van de milieunormen wind op land. We dringen aan op een landelijke oplossing om tot een betaalbaar warmte-alternatief te komen. We verzoeken om bij de uitwerking van de voorkeursvolgorde zon op land door de provincie mee te mogen kijken.
Naast het aandringen op spoedige behandeling van de wetten en het beschikbaar stellen van voldoende rijksmiddelen kijken we naar alternatieve scenario's voor een aanpak in Overvecht-Noord en de overige buurten waar een bestaand warmtenet van Eneco ligt.
Een aantal stappen zijn gezet om aan de schaarste op de arbeidsmarkt voor energietransitie te werken (raadsbrief 14 mei 2024) . Samen met partners zijn nieuwe ideeën voor deze arbeidsmarkt opgehaald. Die worden de komende tijd met een kwartiermaker verder uitgewerkt.
Bij concrete initiatieven maken we een integrale gebiedsafweging tussen de opgaven uit de RSU